Niedoczynność tarczycy

Sharona

Czym jest niedoczynność tarczycy u psów?
Niedoczynność tarczycy (hypotyreoidyzm) spowodowana jest niedoborem hormonów tarczycy (trijodotyroniny i tyroksyny) w organizmie psa. Najbardziej podatne na to schorzenie są psy w przedziale wiekowym 4-10 lat.

Przyczyny
W większości przypadków niedoczynność tarczycy jest schorzeniem dziedzicznym (pierwotnym) – 95% przypadków. Wynika to z zaburzeń układu immunologicznego psa, który już od pierwszego roku życia z nieznanych przyczyn produkuje przeciwciała antytyreoglobulinowe. Przyczepiają się one do komórek tarczycy, co powoduje, że układ odpornościowy uważa je w połączeniu za „intruza” i natychmiast niszczy. Komórki tarczycy niszczone są stopniowo i powoli. Objawy choroby pojawiają się dopiero po kilku latach (wiek 4-10 lat), gdy tarczyca jest już zniszczona w około 75%.

Rasy predysponowane do niedoczynności pierwotnej:
– borzoi,
– seter irlandzki,
– beagle,
– dog niemiecki,
– airedale terrier,
– jamnik,
– cocker spaniel,
– pudel,
– doberman,
– rhodesian ridgeback,
– golden retriever,
– owczarek staroangielski.

Kolejną przyczyną może być niedoczynność wtórna (przysadkowa) – spowodowana jest defektem przysadki mózgowej, która pobudza pracę tarczycy i produkcję jej hormonów. Brak tego pobudzenia powoduje zbyt małą produkcją hormonów tarczycowych, czego wynikiem jest kretynizm (niedorozwój całego organizmu). Chore psy nie rosną i giną w ciągu kilku pierwszych miesięcy swojego życia.

Rasy predysponowane do niedoczynności wtórnej:
– bokser,
– sznaucer olbrzymi.

Czasami przyczyną hypotyreoidyzmu mogą być różne nowotwory i infekcje (powodujące uszkodzenia tarczycy i zmniejszenie ilości produkowanych hormonów) lub brak jodu w karmie. Zdarza się także niedoczynność idiopatyczna, której przyczyny są nieznane.

Objawy
Niedobór hormonów tarczycowych skutkuje spowolnieniem przemiany materii - dłużej trwa produkowanie niezbędnych substancji chemicznych (białka, tłuszczu, cholesterolu.), ciepła, energii, dłużej trwa rozkład leków i toksyn, wolniej powstają nowe komórki. Hormony te także wpływają na pracę serca i procesy krwiotwórcze. Objawy kliniczne niedoczynności tarczycy mają podstępny początek, ponieważ niszczenie tkanki gruczołowej następuje stopniowo.

Objawy ogólne:
– zwiększenie masy ciała (otyłość),
– brak apetytu,
– biegunki lub zaparcia,
– zaburzenia płodności (u obu płci),
– problemy okołoporodowe,
– apatia, osowiałość,
– nietolerancja wysiłku,
– zmniejszona aktywność fizyczna,
– ospałość, nadmierna senność,
– większa wrażliwość na zimno,
– spadek temperatury ciała.

Objawy dermatologiczne:
– wyłysienia skóry,
– wysuszenie skóry,
– łupież,
– przebarwienia skóry,
– zapalenie uszu,
– ropne zapalenie skóry.

Objawy nerwowe i mięśniowe:
– osłabienie mięśni,
– neuropatia przedsionkowa,
– neuropatia twarzowa,
– kulawizny,
– zaburzenia w zachowaniu (agresja).

Objawy sercowe:
– zwolnienie akcji serca,
– słabsze tętno,
– słaba kurczliwość mięśnia sercowego.

Inne objawy:
– anemia,
– podniesiony poziom cholesterolu,
– nawracające choroby rogówki oka.

Diagnozowanie
Diagnozę stawia się na podstawie badania klinicznego oraz analizy krwi (morfologia, badanie biochemiczne i oznaczenie poziomu hormonów tarczycowych) i moczu, mających także wykluczyć cukrzycę i niedoczynność kory nadnerczy. Niestety badanie poziomu hormonów bywa mało miarodajne, ponieważ ich poziom potrafi bardzo gwałtownie się zmieniać, w zależności od pory dnia, temperatury, poziomu stresu. Ważne jest także badanie poziomu TgAA, ponieważ u 60% psów z niedoczynnością tarczycy przeciwciała te są obecne we krwi zanim w ogóle wystąpią objawy chorobowe. Niestety w Polsce nie ma możliwości przeprowadzenia badania TgAA, można jedynie wysłać próbkę krwi psa do USA.

Leczenie
Do leczenia niedoczynności tarczycy stosuje się codzienne podawanie syntetycznego hormonu tarczycy (tyroksyny lewoskrętnej). Oprócz tego leczy się również wszystkie infekcje, które wystąpiły (zapalenie uszu, skóry, itp.).

Niestety, niedoczynności nie można wyleczyć, a jedynie zmniejszyć lub zlikwidować objawy. Po podaniu tyroksyny już po tygodniu powinna być widoczna poprawa w zachowaniu psa (znika ewentualna senność), a po około 4-6 tygodniach powinny zaniknąć objawy skórne. Po ustaleniu na podstawie kolejnych badań dawki podawanej tyroksyny, poziom hormonów należy w dalszym ciągu raz w roku monitorować, aby w razie potrzeby dostosować dawkowanie. Dobre efekty może również dawać podawanie psu selenu.

W przypadku psa z niedoczynnością tarczycy powinno się unikać wszelkich leków, które nie są absolutnie konieczne, zaleca się również używanie szczepionek martwych i robienie dłuższych niż normalnie przerw między szczepieniami.
Zapobieganie

Zapobiegać można jedynie niedoczynności dziedzicznej. Wykonuje się to poprzez poddawanie badaniom kontrolnym wszystkich psów z hodowli i wykluczanie z niej tych osobników, których wyniki były nieprawidłowe. Przy stwierdzeniu we krwi obecności TgAA wiemy, że jest to niedoczynność dziedziczna. Przy braku TgAA i jednoczesnej dysfunkcji tarczycy mamy do czynienia z niedoczynnością idiopatyczną, czyli o nieznanej przyczynie, w tym wypadku również zaleca się wycofanie psa z hodowli.
Źródło: Vetopedia.pl