Pies na ratunek

Layla

Nawet najnowocześniejsze systemy lokalizacyjne okazują się bezradne, gdy człowiek ginie bez wieści. Wtedy po raz kolejny ludzie przekonują się, że nie istnieje pewniejsze urządzenie nawigacyjne niż psi nos.

Według danych fundacji ITAKA, zajmującej się poszukiwaniem osób zaginionych, w Polsce co roku na policję zgłaszanych jest około 15 tysięcy zaginięć ludzi dorosłych i dzieci. Przyczyny są różne – czasem choroba powodująca zanik pamięci, czasem świadomy wybór, czasami ludzie padają ofiarami przestępstw. Niemałą grupę zaginionych stanowią osoby, które po prostu się zgubiły, np. w lesie na grzybach. W każdym wypadku najważniejszą rolę w odnalezieniu człowieka odgrywa czas.

Psi nos na pomoc

Grupa Ratownictwa Specjalistycznego Ochotniczej Straży Pożarnej w Łodzi oficjalną działalność odnajdywania zaginionych z pomocą psów rozpoczęła w 2006 roku. Obecnie działa w niej 27 osób, wszystkie wolontarystycznie. Oprócz zawodowych strażaków tworzą ją policjant, informatyk, a nawet dentystka. Grupa ma 12 specjalnie wyszkolonych czworonogów różnych ras: jest border collie, sznaucer, owczarek niemiecki, są labradory i goldeny. Psy poszukują ludzi tylko w terenie otwartym, jak lasy, rozległe łąki czy okolice zbiorników wodnych. Nie jest im potrzebny zapach osoby zaginionej, gdyż zostały wyszkolone do korzystania z górnego wiatru – nie chodzą z nosem przy ziemi, ale mają podniesioną głowę i wyłapują zapachy z powietrza. Taki styl pracy jest niemożliwy w mieście, gdzie unosi się zbyt dużo różnych woni.

Gdy ratownicy dostają zgłoszenie o zaginięciu człowieka, najpierw potwierdzają je na policji (zdarzają się bowiem przypadki, że ktoś robi sobie żarty). Kiedy upewnią się, że poszukiwania są konieczne, w teren wyjeżdżają co najmniej 3–4 osoby z psami. Ratownicy ustalają między sobą, kto w danej chwili ma czas i może podjąć się zadania. Zawsze spieszą z pomocą!

Przeszukiwany obszar dzielą na sektory, które mają najczęściej około 40 metrów szerokości i 2 kilometrów długości. Do jednego sektora wchodzi jeden przewodnik z psem.

Psy terenowe nie muszą odnaleźć człowieka ani też jego ciała. Jeżeli na powierzchni kilku hektarów nie znajdą zaginionego, jest to niemal stuprocentowa gwarancja, że poszukiwanego tam nie ma. To bardzo ważna informacja dla policji, która może się skupić na innych śladach.

Szkolenie przede wszystkim

Nie każdy pies może pracować w terenie. Ratownicy samodzielnie przeprowadzają staranną selekcję miotów w na ogół znanych im już hodowlach. Sprawdzają stopień socjalizacji sześciotygodniowego szczenięcia (czy nie boi się obcych ludzi, huku itp.) i jego chęć do zabawy.

Maluch 8–10-tygodniowy jest gotowy, aby przeprowadzić się do nowego domu. Wszystkie psy pracujące w Grupie Ratownictwa Specjalistycznego OSP w Łodzi na co dzień mieszkają ze swoimi przewodnikami i stanowią część ich rodzin.

– Gdy kupiłem psa, najpierw przez kilka nocy spałem z nim na podłodze – opowiada Mariusz Cieślaczyk z łódzkiej grupy ratowniczej. – To bardzo ważne, żeby między człowiekiem a psem wytworzyła się silna więź. Muszą sobie nawzajem ufać.

W nowym domu szczenię jest uczone tego samego co wszystkie inne psy mieszkające z ludźmi – hierarchii w "stadzie", załatwiania potrzeb fizjologicznych na dworze i prawidłowego zachowania w codziennych sytuacjach. Kiedy czworonóg ma około 10–12 miesięcy, rozpoczyna szkolenie na psa poszukującego osób zaginionych. Uczy się wypełniania komend i szukania górnym wiatrem. Pies 18-miesięczny powinien opanować wszystkie niezbędne umiejętności i przystąpić do egzaminu II klasy. Oprócz zaliczenia testów na posłuszeństwo i pokonania toru przeszkód musi odnaleźć w ciągu pół godziny dwóch pozorantów ukrytych w otwartym terenie o powierzchni 4–8 hektarów! Dopiero gdy zda ten egzamin, może brać udział w akcjach poszukiwawczych i podnosić swoje kwalifikacje. Przewodnik decyduje, kiedy umiejętności podopiecznego są na tyle duże, by mógł on przystąpić do egzaminu I klasy. Jest on o tyle trudniejszy, że należy znaleźć nie dwóch, ale trzech pozorantów, przy czym jeden może być ukryty nawet dwa metry nad ziemią.

Bardzo ważny element szkolenia stanowi zabawa. Za dobrze wykonane zadanie przewodnik nie może zwierzęcia nagradzać smakołykiem, ale właśnie pieszczotami, skupieniem swojej uwagi na nim. Jest to istotne przede wszystkim w sytuacji, gdy psy pracują na gruzach zawalonych budynków. Wśród cegieł i betonu często znajduje się jedzenie (w lodówkach bądź szafkach kuchennych). Smakowite wonie nie mogą rozpraszać poszukującego ludzi czworonoga. Oczywiście psy dostają smakołyki za dobrze wykonane zadania, ale tylko po prawidłowym wypełnieniu komend lub podczas zabawy, nigdy w akcji. Zasłużoną nagrodą za znalezienie poszukiwanego jest zabawka.

Szkolenie przewodnik opłaca sam. Psy z Grupy Ratownictwa Specjalistycznego OSP w Łodzi mają jednego tresera. Zajęcia odbywają się często w grupach, średnio dwa razy w tygodniu po trzy godziny. Aby być ratownikiem w takiej grupie, nie wystarczy posiadanie czworonoga z umiejętnościami psa terenowego. Ważne jest też własne nastawienie.

– Działający wolontarystycznie ratownicy muszą mieć dużą chęć niesienia pomocy, być gotowi na wiele poświęceń – wyjaśnia Mariusz Cieślaczyk. – Szkolenia są przeprowadzane w różnym terenie i różnych warunkach atmosferycznych. Czasem przy niskich temperaturach i w padającym deszczu trzeba leżeć na ziemi, bo tego wymaga praca pozoranta. Wówczas wiele osób stwierdza, że ratownictwo terenowe to dla nich zbyt duże wyzwanie.

Zagraniczne wzorce

Grup poszukujących z psami osób zaginionych jest w Polsce kilka, w różnych miastach (oprócz Łodzi m.in. w Nowym Sączu, Gdańsku, Poznaniu). Współpracują z policją i innymi służbami szukającymi ludzi, także z fundacją ITAKA. Na-tomiast w Stanach Zjednoczonych takich grup jest mnóstwo i działają prężnie od wielu lat.

Jedna z takich organizacji to Absaroka Search Dogs. Jej psy pracujące są uczone szukania ludzi po śladzie, po zapachu w powietrzu, a także odnajdywania zaginionych pod lawinami i w wodzie. Wszystko po to, aby wolontariusze mogli prowadzić jak najskuteczniejsze działania w każdych warunkach.

Grupa K9 Response oprócz przeprowadzania szkoleń na obszarze otwartym przygotowuje swoje psy do odnajdywania konkretnego człowieka w warunkach miejskich. Dzięki temu może pomóc każdemu, kto zgłosi zaginięcie bliskiej osoby. Ponadto zajmuje się profilaktyką zaginięć – patronuje programom edukacyjnym informującym ludzi o niebezpieczeństwie zagubienia się w nieznanym im terenie.

Podobne grupy funkcjonują w krajach europejskich. Zawsze współpracują z policją, dlatego w wypadku zaginięcia człowieka najpierw należy sprawę zgłosić właśnie tym służbom. Policja przyjmuje zgłoszenie, ale jednocześnie kieruje zainteresowanych do specjalistycznych grup. Tak dzieje się zarówno w Stanach Zjednoczonych czy Europie Zachodniej, jak i w Polsce.

Zagraniczne grupy poszukiwawcze działają zasadniczo tak jak polskie. Psy muszą przejść odpowiednie szkolenia i zdać egzaminy bardzo podobne we wszystkich krajach (zawsze sprawdza się posłuszeństwo, umiejętność wykonywania komend, współpracy z przewodnikiem i znajdowania pozorantów w otwartym terenie). Polskie standardy nie odbiegają od światowych. Ratownicy pracujący z psami przy poszukiwaniu zaginionych zawsze robią to wolontarystycznie, a działalność grup opiera się na dobrowolnych składkach członków oraz wsparciu różnych firm i organizacji. Dla psa terenowego szukanie to rodzaj sportu. Wie, że za dobrze wykonane zadanie czeka go nagroda. Lecz jest to jednocześnie bardzo wyczerpująca praca, którą rzadko wieńczy sukces, czyli odnalezienie żywego człowieka. W takich sytuacjach zwierzęciu podkłada się pozoranta, żeby mogło kogoś znaleźć i mieć motywację do kolejnych poszukiwań. Natomiast dla przewodników to często olbrzymie obciążenie psychiczne. Warto więc wspierać ich w działaniach i w miarę możliwości pomagać.

Anna Czerwińska
źródło:Przyjaciel Pies

atos

Ja nei jestem za szkoleniem psów

Atha

Ciekawa myśl- rozwiń Very Happy

sydin

Tak samo, moim zdaniem szkolenie psów męczy je, i tracą one na swojej naturalności...

Dogger94

Straszne jest co piszesz. Mam nadzieję, że nigdy w Twoje ręce nie trafią psy takie jak kaukaz, pit bull czy rottweiler. Łatwiejsze rasy może bez szkolenia się obejdą, ale gdzie wtedy jest więź między psem a właścicielem? Jak takie życie może wyglądać? Z pewnością uciążliwie.

Atha

Naturalność... Najpierw człowiek oswaja zwierzę, hoduje tak, by umocnić w nim pewne cechy, takie jak chęć współpracy z człowiekiem, a potem ma zostawiać, żeby był "naturalny"? Trochę hipokryzja. Trochę mocna zresztą. Pies jest psem, nie wilkiem, jego naturą jest właśnie więź z człowiekiem i człowiek jest za to odpowiedzialny. "Stworzył" psa, który ma pewne cechy i predyspozycje, musi zapewnić mu rozwój pod tym kątem.
Poza tym nieszkolenie pewnych ras to zwyczajne okrucieństwo. Border bardzo potrzebuje tej więzi z człowiekiem, potrzebuje bodźców umysłowych, potrzebuje satysfakcji ze spełnienia komendy, a pozostawiony sam sobie cierpi z nudów.
Z podejściem "jestem przeciwny szkoleniu" lepiej nie mieć psa. Polecam kota, ich natura odpowiada temu.

Dogger94

Teraz dopiero zorientowałam się, że drugą wiadomość napisał ktoś inny. Chyba, że sydin = atos

Jest to bardzo prawdopodobne. Czy się mylę?
Mnie zastanawia tylko co tacy ludzie robią na tego typu forum. Nie szkolisz psa, okej, póki nie znęcasz się nad nim, nie robisz krzywdy nie mamy nic do tego. Ale po co wypowiadać się na forum o szkoleniu?

Atha

IP są różne.

Można nie szkolić psa, nie ma przeciwwskazań, oczywiście. Okrucieństwem to nie jest. Ale z drugiej strony dla psa to jakby nie patrzeć radość. Przynajmniej dla stanowczej większości i przy odpowiednim szkoleniu. Widać to po psich reakcjach Wink

No i smakołyk w nagrodę...

Dogger94

Przykre jest, że większość ludzi uważa, że szkolenie jest bezsensu, bo pies wykonuje komendę "za coś", że jest to łapówkarstwo. Ale prawdą jest, że to od nas zależy na czym polega szkolenie i jakiej jest ono jakości. Bo jasne jest, że gdy chcesz by pies wykonał komendę, którą już doskonale umie a machasz mu smaczkiem przed oczami - to jest łapówkarstwo. Ale jeżeli szkolimy umiejętnie, to ma to sens. Dla psa to jest ogromna radość, ale dla właściciela - myślę - także. Wiem na własnym przykładzie. Im więcej przeżyłam ze swoim psem, im więcej problemów udało mi się rozwiązać - tym satysfakcja jest większa. Wciągnęło mnie to. Zrozumiałam, że dzięki "problematycznemu" (jak na początku mi się wydawało) psu szkolenie stało się dla mnie pasją i chciałabym więcej i więcej. Stąd ostatnio zainteresowanie u mnie rasami wymagającymi zajęć umysłowych, a nie np. samego, nudnego ruchu - biegania (border collie, owczarki australijskie). A wracając do rzeczy, róbmy jak najwięcej z naszymi psiakami i poświęcajmy im czas. Dzięki temu więź między nami jest coraz większa.

Atha

Nie powinno się psu "machać przed oczami smakołykiem". Smakołyk powinien być schowany aż do momentu wykonania komendy, żeby pies się nie rozpraszał.

Agata91

skąd wiecie tyle o psach... zawsze mnie to zastanawia Smile

ale mądre rady tutaj wyczytałam

CANIS MAJOR

Z doświadczenia, lata praktyki w różnych sytuacjach z psami.

bokeer

gordie

Dokładnie, jeśli pies jest dobrze wychowany to wcale niepotrzebne jest żadne szkolenie.

malinowskiWA · Wysłany: Czw 10:34, 12 Mar 2015 Temat postu:

Witam serdecznie. Layla - myśł napisana- w rzeczywistości super. Pies jest przyjacielem człowieka.